Χρόνος (Πηγή φώτο: pentapostagma.gr)

Ως χρόνος ορίζεται η ακαθόριστη κίνηση της ύπαρξης και των γεγονότων στο παρελθόν, το παρόν και το μέλλον, θεωρούμενη ως σύνολο.

Με το καθορισμό της έννοιας του χρόνου ασχολήθηκε τόσο η φυσική και επιστήμονες όπως ο Νεύτωνας και ο Einstein όσο και η φιλοσοφία. Aπό την αρχαιότητα ακόμη ο Αριστοτέλης, ο Πλάτωνας και άλλοι θέλησαν να  προσδιορίσουν εννοιολογικά το χρόνο.

Συχνά ωστόσο τα δύο επιστημονικά πεδία (φυσική και φιλοσοφία) διαμόρφωσαν αντιφατικές απόψεις σχετικά με το νόημα του χρόνου, αυτές οι διαφοροποιήσεις αφορούσαν στις μονάδες μέτρησης του χρόνου αλλά και στο αν ο χρόνος ως οντότητα είναι δυνατόν να μετρηθεί από την επιστημονική πλευρά και κατά πόσο μπορεί να επηρεάσει τη ζωή του ανθρώπου όταν δεν αξιοποιείται σωστά κατά τη φιλοσοφική άποψη.

Στις μέρες μας παρατηρείται μια υπερφόρτωση του διαθέσιμου χρόνου, σαν αποτέλεσμα του αυξημένου βαθμού των απαιτήσεων ή των αδυναμιών μας. Έχει όμως και αιτίες οικονομικής προέλευσης. Τις απαιτήσεις για παραγωγικότητα, τη διασπορά των δυνάμεών μας και την κατανάλωση.

Η οικονομική άνοδος και η πολυπλοκότητα των ανεπτυγμένων κοινωνιών, μας υποχρεώνουν να εκτελούμε όλο και περισσότερα έργα, μέσα σε χρόνο εξ ορισμού αμετάβλητο, επιβάλλοντας να γινόμαστε ολοένα και πιο παραγωγικοί. Η έλλειψη και η κακή χρήση του χρόνου, τα αυξημένα καθήκοντα και η πίεση που προκαλούν, έχουν σαν αποτέλεσμα να εισβάλλει το στρες στην καθημερινότητα μας με σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία και την ευεξία μας.

Όσο λοιπόν αυξάνονται οι απαιτήσεις τόσο πιο έντονη γίνεται η ανάγκη για την πιο αποτελεσματική κατανομή και αξιοποίηση του διαθέσιμου χρόνου, ώστε να μπορούμε να ανταποκρινόμαστε αποτελεσματικά στα καθήκοντά μας.

Τι είναι η διαχείριση του χρόνου

Η διαχείριση του χρόνου ή time management όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται  αποτελεί τη διαδικασία της οργάνωσης του χρόνου μας με τρόπο τέτοιο που να χρησιμοποιεί κανείς το καθημερινό του χρόνο στο μέγιστο με δραστηριότητες που επιλέγει να κάνει και είναι προς όφελός του.

Η διαδικασία της διαχείρισης του χρόνου βοηθά στο να γίνει κανείς πιο οργανωμένος τόσο στην ακαδημαϊκή όσο και στην κοινωνική του ζωή. Με το να παρακολουθεί κάποιος το χρόνο του, υιοθετεί μια πιο σοβαρή οργάνωση των δραστηριοτήτων του. Ο σκοπός της διαχείρισης του χρόνου είναι όχι μόνο να καταστεί κάποιος καλός σπουδαστής, επαγγελματίας κλπ. αλλά να πετύχει και ένα καλύτερο επίπεδο διαβίωσης. Η διαχείριση του χρόνου αποτελεί ένα εργαλείο έναντι του στρες αλλά και έναν οργανωτή της ζωής μας.

Τα τρία βήματα που πρέπει να ακολουθήσει κανείς ώστε να διαχειριστεί σωστά το χρόνο του είναι:

1. Ιεράρχηση των προτεραιοτήτων ( αξιολογώντας τα σημαντικά από τα επείγοντα)
2. Προγραμματισμός ( αριθμητική ταξινόμηση των εργασιών που πρέπει να γίνουν πρώτα από κάποιες άλλες μικρότερης βαρύτητας και σημασίας)
3. Εκτέλεση των δραστηριοτήτων ( είτε σε εργασιακό, είτε σε προσωπικό επίπεδο)

Οφέλη από την ορθή διαχείριση του χρόνου

Τα οφέλη από την αποτελεσματική διαχείριση του χρόνου είναι, η απόκτηση αισθήματος ισορροπίας που προκύπτει από την σωστή κατανομή του χρόνου στις επαγγελματικές, οικογενειακές, κοινωνικές και άλλες υποχρεώσεις αλλά και την ταυτόχρονη αφιέρωση χρόνου για τη χαλάρωση του ατόμου και την περιποίηση του εαυτού. Η δυνατότητα εκπλήρωσης των στόχων που έχουν προτεραιότητα. Η απομάκρυνση των ενοχικών συναισθημάτων τα οποία δημιουργούν στρες, και ως αποτέλεσμα η μείωση του στρες όπου προάγει την ατομική ευεξία. Προκαλείται αύξηση του αισθήματος της ικανοποίησης διότι εξασφαλίζονται η ισορροπία και η σωστή κατανομή του ελεύθερου και επαγγελματικού χρόνου αλλά και η πραγματοποίηση στόχων που έχουν προτεραιότητα για το άτομο. Ενώ επιτυγχάνεται αύξηση της αίσθησης ικανοποίησης από τη ζωή και της αυτοπραγμάτωσης.

Εμπόδια στη διαχείριση του χρόνου

Υπάρχουν διάφορα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας τα οποία μπορούν να οδηγήσουν σε ανεπαρκή διαχείριση του χρόνου, αυτά έχουν ονομαστεί time wasters, χρονοληστές και οδηγούν σε σπατάλη του διαθέσιμου χρόνου μας.

Η λάθος αξιολόγηση καταστάσεων για παράδειγμα συνεπάγεται τη σπατάλη του διαθέσιμου χρόνου. Η αδυναμία του ατόμου να διαχειριστεί τις απαιτήσεις της δουλειάς του, της προσωπικής του ζωής αλλά και των οικογενειακών και κοινωνικών του υποχρεώσεων έχει ως αποτέλεσμα τη κακή κατανομή τους μέσα στη μέρα και το ξόδεμα του χρόνου του.

Η εργασιομανία, η τελειομανία, η κωλυσιεργία και η αναβλητικότητα είναι και αυτά χαρακτηριστικά της προσωπικότητας που μπορεί να οδηγήσουν σε παρόμοιο αποτέλεσμα.

Ενώ η αναποτελεσματική χρήση του χρόνου οδηγεί σε ανολοκλήρωτα έργα, μειωμένη απόδοση και παραγωγικότητα, έλλειψη προτεραιοτήτων, αποτυχία στόχων και επιδιώξεων, έλλειψη ικανοποίησης, τύψεις και διάψευση προσδοκιών, μη ικανοποιητική προσωπική και οικογενειακή ζωή, κακή ποιότητα δουλειάς, συγκρούσεις στην δουλειά και το σπίτι, θυμός-επιθετικότητα-παραίτηση, φόβος για τις συνέπειες – πίεση ανησυχία και άγχος με σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία και την ευεξία του ατόμου καθώς και burn-out.

Τεχνικές για τη σωστή διαχείριση του χρόνου

Οι τεχνικές για τη σωστή διαχείριση του χρόνου είναι πολλές. Ανάλογα με την προσωπικότητα και την ιδιοσυγκρασία του ένα άτομο μπορεί να πειραματιστεί μεταξύ των παρακάτω τεχνικών.

1.ΘΕΣΠΙΣΗ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΩΝ

ΑΒΓ ταξινομική μέθοδος, Η αρχή Pareto 80/20

2.ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ

Τυποποίηση (boxing), Χαρτογράφηση χρόνου ( time maping), Τμηματοποίηση (clustering)

3.ΕΚΤΕΛΕΣΗ

Αποτελεί ουσιαστικά τη συστηματική διαδικασία κατά την οποία ολοκληρώνονται επιτυχώς οι προγραμματισμένες δραστηριότητες. Η πιο αποτελεσματική μέθοδος, μεταξύ άλλων, για την πραγμάτωση της εκτέλεσης είναι ο καθορισμός στόχων.

Ανάθεση αρμοδιοτήτων: Η συγκεκριμένη τεχνική θα μπορούσε να θεωρηθεί ως κομμάτι της εκτέλεσης μιας εργασίας διότι έχει σχεδιαστεί  στο κομμάτι του προγραμματισμού αλλά υλοποιείται στο κομμάτι της εκτέλεσης. Το άτομο δεν μπορεί να αναλαμβάνει όλες τις ευθύνες μόνο του, οπότε η ανάθεση εργασιών σε άτομα εμπιστοσύνης είναι πάντα μια καλή λύση για την αποφυγή στρες.

Τέλος, άλλες χρήσιμες τεχνικές για την διαχείριση του χρόνου είναι η χρήση προσωπικών ημερολογίων, ο προγραμματισμός προσωπικών ωρών καθημερινά, η αποφυγή διασπάσεων, η δυνατότητα κάποιου να λέει όχι (σε ότι δεν θέλει να κάνει ή γενικά ότι δεν τον ευχαριστεί και δεν τον εκφράζει), η ανάπτυξη οργανωτικών ικανοτήτων.

Πηγές:

1. BlackburnS. (1996). TheOxfordDictionary of Philosophy.OxfordUniversityPress.
2. Καλογερόπουλος K. (1996). Σοφία του Ονειρόχρονου. Αθήνα. 25-32.
3. Βονδικάκης Χ. (2009). Effective time mastering: Δεξιότητες και τεχνικές για την αποτελεσματική διαχείριση του χρόνου.
4. Σαπουντζή-Κρέπια Δ. (2000). Stress Management: Η διαχείριση του στρες. Εκδ.Ελλην.