Το νησί του Κεφάλου – “Μονογραφία για την Κεφαλληνία “

Κέφαλος

Κέφαλος

Αν ανατρέξει κανείς στην Μυθολογία, θ’ ανακαλύψει ότι τ’ όνομα Κεφαλληνία, το οφείλει το ωραίο αυτό νησί στον Κέφαλο, εγγονό του αρχαίου βασιλέως των Αθηνών Κέκροπος, που εξορίστηκε από την Αθήνα και έφθασε κάποτε μετά από πολλές περιπέτειες, εις τη νήσο των Τηλεβόων – δηλαδή φωνακλάδων – και ερωτεύθηκε την κόρη του Ταφίου, βασιλέως της νήσου Κομαιθώ, που τελικά ενυμφεύθη και, μετά το θάνατο του πεθερού του, έγινε βασιλεύς της νήσου, στην οποία χάρισε το όνομά του.

Στα κλασσικά χρόνια ξέρομε ότι οι Κεφαλλήνες συμμετείχαν στην Αθηναϊκή συμμαχία. Ακόμα, πήραν μέρος στους πολέμους κατά των Περσών και βοήθησαν τους Αθηναίους στον Πελοποννησιακό πόλεμο.  Κατά την εποχή των πολέμων του Φιλίππου του Ε΄, Βασιλέως της Μακεδονίας εναντίον των Αιτωλών τον 3ον π.Χ. αιώνα πήραν το μέρος της γειτονικής συμπολιτείας και  πολέμησαν  ηρωικά κατά των Μακεδόνων.  Απέκρουσαν την εισβολήν του Φιλίππου στη νήσο και συγκεκριμένα στην επαρχία Πάλλης.

Όταν  η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία βρισκόταν στην δύση της, οι Κεφαλλήνες έγιναν ένα από τα θέματα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, αφού απέκρουσαν αποβάσεις των Γότθων και Σαρακηνών στη νήσο τους.  Όμως μετά την εξασθένηση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, ετέθησαν υπό την προστασία των Ενετών, με τους οποίους έγιναν σύμμαχοι κι’ αγωνίστηκαν σκληρά εναντίον των Τούρκων.

Τις διαπραγματεύσεις με τους Τούρκους, τις υπαγόρευσε η μεγάλη τότε, δύναμις της Ενετικής Δημοκρατίας κι’ ο πόθος της αποτινάξεως της Τουρκικής κυριαρχίας στην υπόλοιπη Ελλάδα.  Για το σκοπό αυτό, έστειλαν από τας Ιονίους νήσους, με προτροπή των Κεφαλλήνων, πρέσβεις στη Βενετία με αρχηγό τον Σπύρο Θεοτόκη όπου ανάμεσα στα άλλα, συμφώνησαν και τα εξής :

  • Ο Ύπατος Ενετός Αρμοστής θα είχε την πολιτική και στρατιωτική γενική εποπτεία στας νήσους.
  • Αι νήσοι ήσαν υποχρεωμένοι να στρατεύουν  ορισμένο αριθμό ανδρών, ανάλογα με την σοβαρότητα των περιπτώσεων.
  • Η Δικαιοσύνη θα λειτουργούσε με βάση τους ενετικούς νόμους.
  • Οι ευγενείς των νήσων θα είχαν το δικαίωμα να διορίζουν δημοσίους υπαλλήλους, αλλά ο Αρμοστής θα είχε την τελική έγκριση.
  •  Η Ορθόδοξος Εκκλησία θα διατηρούσε την προνομιακή στας νήσους θέσι της και την κυριότητα της περιουσίας της.
  •  Οι κτηματίαι ευγενείς δεν θα έχαναν το προνόμιο και τις ιδιοκτησίες τους.
  • Η Ενετική Δημοκρατία σε καμιά περίπτωση  δεν θα μπορούσε να πουλήσει, παραδώσει ή εγκαταλείψει τας νήσους, αλλά τουναντίον είχε την ιερή υποχρέωση να τας υπερασπίσει έως το τέλος κατά παντός τρίτου.

Ολη τη χρονική διάρκεια που τα νησιά έμειναν υπό την Ενετικήν κυριαρχία, δηλαδή μέχρι το 1797, δεν έπαψαν να αγωνίζονται στο πλευρό των Ενετών σκληρά εναντίον των Τούρκων.

Κατά την ναυμαχία της Ναυπάκτου το 1575 και κατά την πολιορκία της Κέρκυρας το 1714 έπεσαν και διέπρεψαν επίλεκτα τέκνα της νήσου όπως οι Τσιμάρας πατέρας και υιός, Λούζης, Βολταίρας και πολλοί άλλοι.  Επίσης γνωρίζωμεν ότι κατά την διάρκεια της Ενετοκρατίας οι Αθηναίοι, επειδή είχαν καταδιωχτεί από τους Τούρκους, κατέφυγαν στη Σαλαμίνα, στην Αίγινα, σε άλλα νησιά, αλλά και μακρύτερα, στην Κεφαλληνία.  Η παράδοση, αλλά και ιστορικοί όπως ο Piniatorre, ισχυρίζονται πως ένας δήμος, που έως σήμερα αποκαλείται « Θηνιά », έχει πάρει το όνομά του από τους Αθηναίους αποίκους.

Στις 28 Ιουνίου του 1797, μια μοίρα του Γαλλοενετικού στόλου υπό το Ναύαρχο Bourde και τον Κορσικανό στρατηγό Gentil έμπαινε στο λιμάνι της Κέρκυρας και διαδοχικά κατάλαβε και τας υπολοίπους νήσους.  Οι Κεφαλλήνες με έκπληξη και δυσφορία δέχτηκαν τους Γάλλους και χρειάσθηκε πολύς κόπος για να πεισθούν από τους απεσταλμένους της πόλεως της Βενετίας και από τον Ύπατο Αρμοστή Vidiman να παραδοθούν στους νέους κατακτητές.  Γι’ αυτό κι’ όταν μετά τη συνθήκη του Cambo – Formio που υπέγραψε ο Μέγας Ναπολέων και η Αυστρία στις 17 Οκτωβρίου 1797, γινόταν η οριστική πτώσι της Ενετικής Δημοκρατίας και αι Ιόνιοι νήσοι περιήρχοντο στη Γαλλία, οι Κεφαλλήνες πρώτοι, ύψωσαν την σημαία της Επαναστάσεως και ζητούσαν από τους Γάλλους την ελευθερία και τα προνόμια που είχαν χάσει.

Συνέπεια αυτής της επαναστάσεως των ήταν ο Μέγας Ναπολέων να στείλη στας νήσους τονCorvigny, ο οποίος αφού τις διήρεσε σε δύο διαμερίσματα την Κέρκυρα και την Ιθάκη, ώρισε σε κάθε νησί ένα τοπικό διοικητικό συμβούλιο, με κεντρικό στην Κέρκυρα κι’ ανέθεσε την Προεδρία της Κυβερνήσεως στον Σπύρο Θεοτόκη με Γραμματέα τον Ιωάννη Καποδίστρια.  Σχετικά με την Αθήνα γνωρίζομε ότι ένας Κεφαλλήν της οικογενείας των Βούρβαχη, πατήρ του περίφημου στρατηγού του Ναπολέοντος, πολέμησε παλληκαρήσια και σκοτώθηκε έξω από την Αθήνα κατά τους αγώνας της Ανεξαρτησίας.

Στις 21 Μαρτίου του 1800, υπεγράφη μεταξύ των απεσταλμένων των Ιονίων νήσων και της Πύλης συνθήκη, που ανακηρύσσει την Κεφαλληνία μαζί με τα υπόλοιπα νησιά των Ιονίων ανεξάρτητη Δημοκρατία υπό την επικυριαρχία του Σουλτάνου και ετήσια επιχορήγηση προς την Πύλην 500.000 γροσίων.

Το νέο πολίτευμα ανεγνώρισε  η Ρωσσία και η Αγγλία, η οποία όμως απεβίβασε 2.000 στρατιώτες γιατί δήθεν πληροφορήθηκε ταραχές μεταξύ Αριστοκρατών και χωρικών Κεφαλλήνων και ήθελε να επιβάλει την τάξη.  Οι Κεφαλλήνες, όμως, ενωμένοι της έδωσαν ένα σκληρό μάθημα εξαναγκάζοντας τους στρατιώτες αυτούς να επιστρέψουν στην πατρίδα τους.

Όταν κηρύχθηκε ο Γαλλο – Τουρκο – Ρωσσικός πόλεμος, η νεαρά αυτή πολιτεία με την πρωτοβουλία των Κεφαλλήνων πήρε φανατικά το μέρος της ομοδόξου Ρωσσσίας με την ελπίδα ότι και η Ρωσσία θα βοηθούσε στην απελευθέρωση της λοιπής Ελλάδος.  Η Ρωσσία όμως με την συνθήκη της 8ης Ιουλίου 1807 έδωσε τας νήσους στους Γάλλους, από τους οποίους τας εκυρίευσαν οι Άγγλοι δια διαδοχικών επιχειρήσεων από του 1809 έως το 1814.

Στα 1815, μετά την κατάρρευση του Ναπολέοντος, εις την συνθήκη που υπεγράφη μεταξύ Αυστρίας, Ρωσσίας, Αγγλίας και των άλλων κρατών συνεφωνήθη μεταξύ άλλων ότι αι Ιόνιοι νήσοι θ’ αποτελούσαν ελεύθερο κι ανεξάρτητο Κράτος υπό το όνομα ΗΝΩΜΕΝΑΙ ΠΟΛΙΤΕΙΑΙ ΤΩΝ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ και ότι θα ήσαν υπό την άμεση και μόνη προστασία της Μεγάλης Βρεττανίας. Όμως στην Ελληνική Επανάσταση του 1821 πολλοί Κεφαλλήνες συμμετείχαν ενθουσιωδώς στον αγώνα και στην πρώτη πολιορκία της Ακροπόλεως μερικοί εξ αυτών έσφαξαν αρκετούς Τούρκους μετά την παράδοση τους εις αντίποινα των σφαγών της Χίου.

Όταν έγινε η ΄Ενωσι  της Επτανήσου με την Ελλάδα, φαίνεται ότι πολλοί Επτανήσιοι βουλευταί της Κεφαλληνίας αισθάνονταν περιωρισμένο το κύρος τους στην Αθήνα και στην Ελληνική Βουλή.  Από εκείνη την εποχή παρατηρείται μία άμιλλα μεταξύ των εις Αθήνας Κεφαλλήνων, που ήθελαν πάντοτε να καταλάβουν ηγετικά αξιώματα, ιδίως στις επιστήμες, και έτσι να κατευθύνουν την ελληνική σκέψη.  Ίσως η περιοχή αυτή ήταν γι’ αυτούς πιο προσιτή στην επίδειξη και στην υπεροχή, γιατί οι περισσότεροι Κεφαλλήνες είχαν εξελιγμένη νοοτροπία κι ελεύθερη σκέψι, επηρεασμένοι άλλωστε από τις σπουδές τους στην Ιταλία.  Η Γαληνοτάτη Δημοκρατία της Βενετίας, που κυριάρχησε σχεδόν έξι αιώνες στα Επτάνησα, είχε δύο χαρακτηριστικά εμβλήματα, που ασφαλώς επηρέασαν τον τρόπο του σκέπτεσθαι των ανθρώπων : « Noi siamo Veneziani e poi Christiani » και « Pane in Piazza e Giustizia in Palazzo ».

Με αυτή την παράδοση και τις ψυχικές προϋποθέσεις, δεν είναι περίεργο ότι οι Κεφαλλήνες, όπως και οι άλλοι Επτανήσιοι,  υπερίσχυσαν στην πνευματική άμιλλα από τους υπολοίπους Έλληνας, ώστε να έχουμε οικογένειες που πολλά μέλη τους εχρημάτισαν αμέσως καθηγηταί του Πανεπιστημίου Αθηνών, π.χ. Αλιβιζάτου, Καββαδία, Κοσμετάτου, Λιβαδά, Πανά, Φωκά.  Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι, κατά τα χρόνια 1900-1920, οι μισοί σχεδόν καθηγηταί του Πανεπιστημίου Αθηνών ήσαν Κεφαλλήνες.  Αλλά και στην εποχή μας ξεχώρισαν καθηγηταί, όπως οι Γερουλάνος, Ζακυθηνός, Καβαζαράκης, Καβαλλιεράτος, Λιβιεράτος, Λορεντζάτος, Μαρινάτος, Πατρίκιος και άλλοι πολλοί.

Επίσης μεγάλοι οικονομικοί εγκέφαλοι σαν τους αδελφούς Σπύρον και Διονύσιον Λοβέρδον, τους ιδρυτάς της Λαϊκής Τραπέζης που πάταξε την τοκογλυφίαν.

Στην πολιτική οι Κεφαλλήνες ανέδειξαν από τη μια πλευρά προσωπικότητες σαν τον αλησμόνητο ένδοξο Κυβερνήτη του ΟΧΙ Ιωάννη Μεταξά και από την άλλη σοσιαλιστικούς πολιτευτάς προδρόμους, σαν τον Αντύπα, τον Δρακούλη, τον Μαζαράκη  κ.α.

Στην επαγγελματική περιοχή, οι Κεφαλλήνες προτίμησαν το εμπόριο.  Ηταν φυσικό, απ’ όλες τις εμπορικές απασχολήσεις, να τους θέλξει περισσότερο η ναυτιλία, που συνδύαζε την αγάπη για τη θάλασσα της πατρίδας τους και τη διάθεσι προς την περιπέτεια του χαρακτήρα τους.  Έτσι έχουμε πολλούς μεγάλους οίκους Κεφαλλήνων εφοπλιστών στο Εξωτερικό, που σήμερα έχουν αναλάβει την ανοικοδόμηση της ιδιαιτέρας τους πατρίδος, όπως οι Βεργωτήδες ( Κουρκουμελάτα ), οι Λυκιαρδόπουλοι ( Κεραμιές ), οι Μαρκεσίνηδες ( Προκοπάτα ), οι Ροσόλυμοι ( Λιβαθώ ), αλλά ασφαλώς το πολυτελέστερο και πλουσιότερο χωριό της Ευρώπης είναι το νέο χωριό των Βεργωτήδων – γι’ αυτό το τυχερό χωριό, τα άλλα χωριά της περιφέρειας  λένε ότι ο μεγάλος σεισμός υπήρξε μεγάλος … σωσμός !

Η μεσογειακή ακτοπλοΐα βρίσκεται σήμερα σχεδόν εξ  ολοκλήρου στα χέρια γνωστοτάτων Κεφαλλήνων : οι Γιαννουλάτοι κατάγονται από την Ασσο, οι Ποταμιάνοι από την Πύλαρο και οι Τυπάλδοι από το Ληξούρι.

Επίσης παλαιότερον είναι γνωστόν ότι σχεδόν όλο το διακομιστικόν εμπόριον των σλεπίων του Δούναβη ήτο είς χείρας Κεφαλλήνων όπως οι Βαλλιάνοι, οι Κατσίγερα και οι Τσιγάντε.

Αλλά και το εκπολιτιστικό έργο των Κεφαλλήνων δεν σταματά σε κανένα σημείο του κόσμου. Κεφαλλήν ήταν ο ποντοπόρος Φωκάς, Κεφαλλήν και ο Μαρκόπουλος ή Μάρκο – Πόλο των Ενετών.  Κεφαλλήν και ο πολύς Αντιβασιλεύς του Σιάμ Γεράκης και Κεφαλλήνες είναι και πλείστοι μεγαλέμποροι του Σουδάν, του Κογκό, της Αβησσυνίας και της Μαντζουρίας και τόσων άλλων σημείων της υδρογείου, όπως ο περίφημος σύγχρονός μας Πασάς του Χαρτούμ, Γεράσιμος Κοντομίχαλος.

Στη λογοτεχνία, η Κεφαλληνία είναι γνωστή για τους σατυρικούς της ποιητές, όπως ο Λασκαράτος, ο Άβλιχος, ο Μολφέτας.  Μπορούμε δε κάλλιστα να παρομοιάσαμε το σκώμμα των Κεφαλλήνων με το αρχαίο αττικό άλας, γιατί και τα δύο εξυπηρετούσαν την ίδια διάθεση.  Η διάθεση αυτή ίσως να προέρχεται από την ανάγκη να ξεχωρίζουν με την ευφυΐα τους σ’ οποιοδήποτε τομέα επιδίδονται.  Αυτό απετέλεσε τη βάση για εκείνο που οι ίδιοι οι Κεφαλλήνες ονομάζουν « λόξα » τους.  Για τη «λόξα » των Κεφαλλήνων χαρακτηριστικό είναι αυτό που έλεγαν οι ίδιοι οι Αργοστολιώτες, όταν ο Πλάτων Βέγιας άφησε διαθήκη για την ίδρυσι « Ασύλου φρενοβλαβών» : – Γιατί να πάνε άδικα τα λεφτά σε κτίριο μικρό ;  Θα ήταν καλύτερα με μια μάντρα να περικλείσουμε όλη την Κεφαλονιά…

Μια άλλη χαριτωμένη μαρτυρία είναι όσα έγραψε η « Corriere della Serra », όταν, κατά τη διάρκεια του κινήματος του Γουδιού του 1909, ένας υποπλοίαρχος, της αρχοντικής οικογένειας των Αλφονσάτων Τυπάλδων, εβύθισε δύο μικρά πολεμικά πλοία που ήσαν αντίθετα στο κίνημα : «Questo Typaldo e natto a Cefalonia, un paese dove la pazzia e una malattia relativamentecommune ! »

Άλλο περιστατικό, γνωστό στους παλιούς Αθηναίους, είναι όσα έγραψε  ο Κεφαλλωνίτης καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών Μιχ. Λιβαδάς στον τόμο που είχε εκδόσει το Πανεπιστήμιο, επ’ ευκαιρία της Εκατονταετηρίδος του, που περιελάμβανε και βιογραφικά σημειώματα όλων των καθηγητών.  Εκεί, αφού περιέγραψε τη ζωή του και τις επιστημονικές του επιδόσεις, εθεώρησε σκόπιμο ν’ αναφέρη τις εμπειρίες του ιδιωτικού του βίου και να γράψη : « … ην δε ηγαγόμην γυναίκα και τον βίον αβίωτον καταστήσασαν, απέλυσα.  Νύν δε δεν δύναμαι ει μη να αναφωνήσω το του Σοφοκλέους, ότι ουδέν δεινόν ως η γυνή κακόν » ! …

Ακόμη και σήμερα συναντάμε τακτικά ιδιόρρυθμους Κεφαλλήνες, σαν τον Χρήστο Βουνά τον γνωστό συντάκτη του σατυρικού « Φανού » του Αργοστολίου και ιδίως τον γνωστότατο γραμματέα της Ενώσεως των Κεφαλλήνων και συγγραφέα του πρωτοτύπου « Λεξικού των ορθών εννοιών » Δημήτριον Σκούρην, που σε μια γιορτή υπέρ των σεισμοπαθών της Κεφαλληνίας κατώρθωσε, πάνω στον ενθουσιασμό του, να ανεβάση επί της σκηνής του Θεάτρου Μουσούρη, που ο τόσον συμπαθής Κεφαλλήν ιδιοκτήτης του είχε παραχωρήσει για τον σκοπό αυτό, τον σεβαστό καθηγητή του Πανεπιστημίου Κεφαλλήνα Μαρίνο Γερουλάνο, τον Κεφαλλήνα … Μητροπολίτην Ζακύνθου Αλέξιον και τον γράφοντα ως αντιπρόεδρο των Φίλων της Κεφαλονιάς !

Υπάρχουν άπειρα ανέκδοτα που χαρακτηρίζουν την ιδιορρυθμία των Κεφαλλήνων.  Όμως αυτό δεν είναι παράδοξο :  Ένας τόπος που παρουσίασε πάντα γεωλογικές εκπλήξεις, επηρέασε φυσικά και τους κατοίκους του.  Ενώ σ’ όλα τα μέρη του κόσμου τα ποτάμια εκβάλλουν στη θάλασσα, ενώ στην Κεφαλληνία η θάλασσα … εμβάλλει στην ξηρά.  Επίσης στην Κεφαλονιά, ακόμη σήμερα, αποκαλούν τους ανθρώπους με διπλά ή τριπλά ονόματα και δεν είναι λίγοι οι Σπυροβαγγέληδες, Σιμοσπυράγγελοι, οι Σπυροδιονύσηδες κ.α., που θα το θεωρούσαν προσβολή να τους φωνάξει κανείς μόνο με το ένα όνομά τους.  Στα επίθετα, η κατάληξι –ατος είναι χαρακτηριστικά κεφαλληνιακή και αναφαίρετη.

Η κοινωνική ζωή της Κεφαλληνίας, σε σχέση με την κοινωνική ζωή της Ζακύνθου και της Κέρκυρας, είναι διαφορετική :  Οι Κεφαλλήνες, λόγω του υπερατομισμού τους, δεν δημιουργούσαν εύκολα σχέσεις.  Αλλά οι σχέσεις των τάξεων είναι δημοκρατικώτερες.  Χαρακτηριστικό είναι ότι οι Κεφαλλήνες σε οποιαδήποτε περίστασι δεν εφοβόντουσαν να πουν τη γνώμη τους.  Έτσι, όταν ο Όθων Τετενές ( θείος του σημερινού μεγαλοεπιχειρηματίου κ. Όθωνος Λέφα – Τετενέ ) διεφώνησε με τον Ελευθέριο Βενιζέλο, του οποίου ήταν βουλευτής και προσωπικός φίλος, επί του « καθεστωτικού ζητήματος », δεν εδίστασε να του πή ξεκάθαρα τη γνώμη του για τη στραβή πολιτική που ακολουθούσε και, εν συνεχεία, να παραιτηθή από το αξίωμα του βουλευτού και ιδίως του προέδρου της Λέσχης Φιλελευθέρων.

Υπήρχαν βέβαια τα μεγάλα αριστοκρατικά τζάκια που εξακολουθούν να έχουν σήμερα τους απογόνους τους.  Τέτοια είναι : ΄Αννινος, Βαλσαμάκης, Γκεντελίνης, Δελλαδέτσιμας, Δελλαπόρτας, Ζερβός, Ιγγλέσης, Καβαλλιεράτος, Καλλιγάς, Καρούσος, Λοβέρδος, Μεταξάς, Μπλέσσας, Μομφεράτος, Πανάς, Πινιατώρος, Τυπάλδος – Μπασιάς, Φωκάς, Χωραφάς κ.α.

Για τις οικογένειες αυτές πολλά έχουν γραφή από τον σοφό Κεφαλλήνα Ηλία Τζιτζέλη στο πολύτιμο βιβλίο του « Κεφαλληνιακά σύμμικτα ».  Απλώς παραθέτω εδώ μερικά επεισόδια, που έρχονται στη μνήμη μου και που αφορούν επιφανείς οικογένειες της Κεφαλληνίας.

Το ένα αφορά τους τρείς αδελφούς Τυπάλδους – Ιακωβάτους.  Τον Γεώργιο ( επονομαζόμενο Γεωργαντάρα λόγω του μεγέθους του ), τον Νικόλαο και τον Χαράλαμπο.  Οι τρείς Τυπάλδοι – Ιακωβάτοι ήσαν και οι τρείς βουλευταί Κεφαλληνίας στη Βουλή των Αθηνών από της Ενώσεως της Επτανήσου μέχρι το 1880.

Οι παλιότεροι Αθηναίοι της εποχής θυμούνται την ομοιομορφία που παρουσίαζαν πάντοτε στην εμφάνισι, στις κινήσεις, στην ομιλία και στα φρονήματα.  Φορούσαν και οι τρείς απαράλλακτες φορεσιές και όμοια ψηλα καπέλλα.  Ανέβαιναν συγχρόνως τα σκαλιά της παληάς Βουλής σε οριζόντια σειρά και ποτέ ο ένας δεν έκανε κάτι που να μην το ακολουθή ο άλλος.

Έτσι, όταν επήγαιναν στο εστιατόριο και ο μεγαλύτερος, ο Γεωργαντάρας, που ήταν κι’ αρχηγός της τριάδας, παρήγγελλε π.χ. σούπα, το γκαρσόνι, χωρίς να ρωτήση τους δύο άλλους, έλεγε αυτομάτως στο μάγειρα :  « Τρείς σούπες ! »

Ο Γεωργαντάρας, μετά την Ένωση, ήταν ο υπαρχηγός των Επτανησίων βουλευτών που ήλθαν στην Αθήνα, με αρχηγό τον Αριστοτέλη Βαλαωρίτη.  Κάποτε μάλιστα σε μια συνεδρίασι της Βουλής έλαβε τον λόγο και είπε τα εξής χαρακτηριστικά :  « Κύριοι συνάδελφοι, είμαι πολύ ευτυχής, ότι εκπροσωπώ σήμερον την εύανδρον πατρίδα μου, μετά την Ένωσιν της Ελλάδος με τα Επτάνησά μας !!! ».

Επίσης οι παλιοί βουλευταί διηγούντο ότι, όταν κάποτε εψηφίσθη από τους τρείς μόνον ο Γεωργαντάρας, ο εκλεγείς το εθεώρησε προσβολή προς την τριάδα και παρητήθη αμέσως. Άλλωστε, όταν ένας από τους τρείς Τυπάλδους – Ιακωβάτους μιλούσε, είτε στο δημόσιο, είτε στον ιδιωτικό του βίο, χρησιμοποιούσε πάντοτε πληθυντικό, εννοώντας τον τρισυπόστατο άριστο σύνδεσμο με τους αδελφούς του.

Οι άλλες αναμνήσεις μου πηγαίνουν σ’ έναν άλλο κλάδο της οικογενείας Τυπάλδου :  τους Τυπάλδους – Μπασιά.

Στην αρχοντική αυτή οικογένεια, περί τα τέλη του προηγουμένου αιώνος, υπήρχε ένας άγιος : ο παπα – Μπασιάς, όπως τον έλεγαν στην Κεφαλονιά.  Δεν έχει δυστυχώς ακόμη αναγνωρισθεί επίσημα ως άγιος από την Εκκλησία μας, αλλά όλοι οι Κεφαλλήνες πιστεύουν ότι η αγαθότητά του άφθανε την αγιοσύνη.  Η παράδοσι αναφέρει ότι περπατούσε στη βροχή χωρίς να βρέχεται κι ότι ανακάλυπτε από μακρυά στα καλάθια των χωρικών πράγματα που είχαν κλέψει και τους μάθαινε έτσι να είναι τίμιοι.

Οι Τυπάλδοι – Μπασιά διέπρεψαν όμως και αλλού.  Έτσι έχουμε το πρόσφατο παράδειγμα του Θάνου Τυπάλδου – Μπασιά, που είχε ευρεία δράσι στην πολιτική της χώρας του, όπου εξελέγετο επί είκοσι έτη βουλευτής και είχε χρηματίσει υπουργός Εθνικής Οικονομίας και αργότερα αντιπρόεδρος της Βουλής, αλλά και στα γράμματα είχε διαπρέψει, αφού ήταν διδάκτωρ γαλλικού Πανεπιστημίου και είχε συγγράψει γαλλικά διάφορα νομικά και λογοτεχνικά βιβλία.

Ο Θάνος Τυπάλδος – Μπασιάς είναι επίσης ο πρώτος Έλλην πολιτευτής, που ενδιαφέρθηκε για την ψήφο των γυναικών.  Κάποτε όμως που ο εκλεκτός πολιτευτής το πρότεινε στη Βουλή, προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων και διαμαρτυριών.  Ο Γεώργιος Πώτ, που ήταν τότε βουλευτής Ψαρών και ιδιοκτήτης της εφημερίδος « Αθήνα ι», έγραψε την επομένη στον « Καθημερινόν διάλογον » της πρώτης σελίδος :  « Λένε ότι αι γυναίκες θα στήσουν  στον Μπασιά ανδριάντα ! » – « Λάθος κάμετε, γυναικάνδρα ! ». Αυτά συνέβαιναν γύρω στα 1920.

Τη λαμπρή παράδοση της οικογενείας εξακολούθησε μετά το θάνατό του η αείμνηστος χήρα του, που χρηματοδότησε εις μνήμην του τον ηλεκτροφωτισμό του Ληξουρίου.  Ο δε γιός του Βαγγέλης, που ως μικρανιψιός του παπά – Μπασιά έχει ευεργετήσει όλες τις κεφαλονίτικες εκκλησίες, έχει προσφέρει πολλά για την ανοικοδόμηση της νήσου.

Τέτοια είναι η αγάπη κι η εκτίμησι με την οποία τον περιβάλλουν οι συντοπίτες του, ώστε σήμερα, όταν κτυπούν μανιωδώς οι καμπάνες των εκκλησιών του Ληξουριού, οι ντόπιοι φωνάζουν :  « Έρχεται από τα Παρίσια ο Μπασιάς ! » – και στρώνουν τα χαλιά τους για να περάσει ο καλός αφέντης, γιατί ο ίδιος και οι πρόγονοί του δεν έπαυσαν ποτέ να ευεργετούν τον τόπο τους.

Επίσης μεταξύ των παλαιών αρχοντικών οικογενειών της Κεφαλληνίας είναι και η οικογένεια του Παναγάκη Μπλέσσα.  Η καταγωγή της φθάνει μέχρι τον 15ον αιώνα και οι απόγονοί της διεκρίθησαν πάντοτε δια τάς προσφερθείσας εις την ιδιαιτέραν των πατρίδα υπηρεσίας, το ήθος και την εξέχουσα προσωπικότητά των.

Μεταξύ τους είναι και ο ηρωϊκώς πεσών Κυβερνήτης του θρυλικού αντιτορπιλικού « Βασίλισσα Όλγα » στον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο. Γεώργιος Μπλέσσας. Επίσης και ο ηρωϊκός συνταγματάρχης Γ. Τσιγάντες που εσκότωσαν κατόπιν προδοσίας οι Ιταλοί κατά την κατοχήν ήτο Κεφαλλήν.

Πάντως, χαρακτηριστικό όλων των ευγενών οικογενειών της Κεφαλληνίας είναι η λατρεία και η αφοσίωσίς τους προς κάθε τι που αφορά την Κεφαλληνιακήν παράδοσιν.

Παράλειψης θα ήταν να μην αναφέρω άλλη μία κεφαλονίτικη διακεκριμένη οικογένεια, στενά συνδεδεμένη με την Αθήνα.  Η οικογένεια Καλλιγά απέδωκε στον ένα κλάδο της τον γνωστόν Μητροπολίτην Αθηνών Γερμανόν Καλλιγάν, που τόσο συνέδεσε το όνομά του με την  πόλι μας, ( Αθήνα ) στον άλλο δε κλάδο της τον σοφό καθηγητή του Πανεπιστημίου Παύλο Καλλιγά, που διτέλεσε επί έτη διοικητής της Εθνικής Τραπέζης.

Απόδειξη  ότι στη φλέβα των Κεφαλλήνων ρέει και η φιλοδοξία των μεγάλων ευεργετών, δεν είναι μόνον τα περιστατικά που ανέφερα παραπάνω, αλλά και η ζωή και το έργο δύο Κεφαλλήνων γνωστών στο πανελλήνιο :  Όλοι οι Έλληνες έχουν ακούσει για τον Κοργιαλένιο, από την Κοργιαλένειο χολή Σπετσών, την Κοργιαλένειο Βιβλιοθήκη Αργοστολίου, την Κοργιαλένειο πτέρυγα του Ε.Ε.Σ., καθώς και τον Βαλλιάνο, από την Βαλλιάνειο Εθνική Βιβλιοθήκη, την Βαλλιάνειο Εμποροναυτική Σχολή Αργοστολίου, το Βαλλιάνειο Νοσοκομείο, ασφαλώς δε κι’ άλλα ιδρύματα που διαφεύγουν τον γράφοντα και αποδεικνύουν συνεχώς την δι’ ευργεσιών ευγενή υπεροχή των Κεφαλλήνων.

Οι σημερινοί ευεργέται του νησιού αποδεικνύουν μία φορά ακόμη, ότι πολλά μπορεί να έχουν αλλάξει στην ωραία τους πατρίδα, αλλά, όπως συμβαίνει και με την Αθήνα, η αγάπη των ανθρώπων της, έστω κι αν έχουν φύγει από δύο και τρεις γενεές, εξακολουθεί αναλλοίωτη και αποδεικνύεται εμπράκτως.

Πηγή άρθρου: Απόσπασμα από το βιβλίο του Δημητρίου Γ. Σκουζέ