Μύλος

Στους αιώνες 16-18, στο κράτος της Βενετίας όταν χανόταν καράβι ή το εμπόρευμα του (από ναυάγιο, ή πειρατεία), γινόταν δίκη, για να καθοριστούν τα γεγονότα και ζημιές.

Τα πρακτικά μερικών από αυτές τις δίκες, που λεγότανε (Prove DiFortuna), δηλαδή αποδείξεις ατυχημάτων, περιγράφουν χαρακτηριστικά των Κεφαλλονιτών, και τα πιο κοινά επίθετα είναι: Άπληστοι, κακοποιοί, πειρατές, αρπακτικοί κλπ.

Μεταξύ των ονομάτων των ιδιοκτητών και των καπετάνιων των πλοίων που είχαν ατυχήματα αναφέρονται οι: Β. Φερεντίνος από Άσο (1724), Μάρκος Χαλκιάς από Πλαγιά Ερύσσου (1741), Παναγιώτης Χαλκιάς από Πλαγιά (1741),Γρηγόρης Μαυροκέφαλος από Πλαγιά (1764), Δημ. Αντύπας από Άσο (1785), Φορτίο: 2 σακιά σύκα, ένα σακί καρύδια, ένα σακί φρέσκο ψωμί, Μαρκαντώνιος Διβάρης από Άσο (1786), Πιέρος Ιγκλέσης από Κεφαλληνία (1787), Δημ. Κρητικός από Πλαγιά (1787)

Η ληστρικότητα των κατοίκων των παραλίων (της Κεφαλονιάς) περιγράφεται στις μαρτυρίες των ναυτικών του καραβιού του Νικόλα Ντέντια, οι οποίοι κατά την εξέτασή τους δεν αποκρύβουν τον φόβο τους για τους Κεφαλλονίτες, ιδιαίτερα αυτούς του Πόρτο Τέρρα, των οποίων   περιγράφουν με γραφικές εκφράσεις τον αιμοβόρο και   ληστρικό χαρακτήρα.

Ο Ζόρζι  Μπογνάντο, σύντροφος του Ντέντια, διευκρίνισε ότι τα λεφτά που χάθηκαν στο ναυάγιο τα είχε κρύψει  μέσα στο καράβι γιατί “Φοβόταν ότι στην ξηρά στο Πόρτο Τέρρα μπορούσαν να του τα κλέψουν οι κάτοικοι του τόπου που δυστυχώς επιδίδονται σε πλιάτσικο και δεν σέβονται κανέναν”.

Αυτή η μαρτυρία επιβεβαιώνεται και από εκείνες του Αλβίζε Ντέντια: “Φοβόμαστε πως οι Κεφαλλονίτες θα μας τα κλέβανε, δεδομένης την ληστρικότητας τους>, του Πιέρο Ντέντια <Μπορούσαμε να βρούμε τον μπελά μας από τους κατοίκους εκείνου του τόπου, γιατί είναι μάλλον  απάνθρωποι και ικανοί να σκοτώσουν άνθρωπο για ένα Σόλντο>, και του Σιγκαμέλο Μιλιότι: <Ξέραμε πως μερικοί Κεφαλλονίτες είναι αιμοβόροι λύκοι και κυρίως αυτοί του Πορτο Τέρρα, οι οποίοι είναι ικανοί να κατακρεουργήσουν άνθρωπο για ένα Σόλντο>.

Από κείμενο του 17ου αιώνα: (Μπορούμε να πούμε πως είναι πραγματικά δυστυχής όποιος γεννιέται στην Κεφαλονιά που είναι φωλιά κάθε κακότητας και καταφύγιο ατιμότατος. Εδώ σίγουρα περισσότερο από άλλα μέρη βασιλεύει κάθε βίτσιο, κάθε κακή συνήθεια, κάθε κακή πράξη).

Μαρτυρία από την δίκη για την πειρατεία εις βάρος του Δημήτρη Αντύπα, καπετάνιου από την Άσο (1785), (Μόλις πλησιάσαμε να δέσουμε την βάρκα στην παραλία βγήκανε από τους θάμνους που είναι εκεί  εννιά κακοποιοί, οπλισμένοι μέχρι τα δόντια, δυο μπήκανε στο καράβι και οι άλλοι μείνανε στα καΐκια και μαρτυρία του Αναστάση Κοκόλη, ναυτικού στο καράβι του Αντύπα: Οι ίδιοι κακοποιοί πριν μέρες είχανε σκοτώσει δυο-τρία άτομα από την Πλαγιά.  (Villa Plogia).

Ο Σαβέριο Σκροφάνι, τυχοδιώκτης από την Σικελία, (1799)    λέγει πως οι Κεφαλλονίτες φημίζονται σαν άριστοι ναυτικοί, αλλά: (Η μεγάλη τους ροπή για μετανάστευση δεν μπορεί παρά να προέρχεται και από την απληστία τους, την οποίαν έχουν αναπτ΄θξει σε σημείο που να θεωρούνται ότι είναι από τους καλύτερους πειρατές εάν αυτά που λέγονται είναι σωστά, οι Κεφαλλονίτες είναι από όλους τους λαούς της Μεσογείου οι μόνοι ικανοί για παρακινδυνευμένα κατορθώματα. Η Ρωσία τους χρησιμοποιούσε πολύ εναντίων   των Τούρκων.

Ο Ρώσος Φεντόρ Ορλώφ, που ξεσήκωσε με τον Ρωσικό στόλο την αποτυχημένη επανάσταση στην Πελοπόννησο (περίπου 1700) στην οποία μετείχαν πολλοί Κεφαλλονίτες, έλεγε   ότι  η αποτυχία ήταν εν μέρει αποτέλεσμα της έλλειψης πειθαρχίας και της ροπής τους για πλιάτσικο και ότι (Είχε κατηγορηματικά αρνηθεί τις υπηρεσίες των διαβόητων αδελφών Μεταξά λέγοντας ότι ο στόλος είχε ανάγκη από ανθρώπους με αίσθημα τιμής και όχι από πειρατές.